Τα Καλύβια Θορικού είναι Δήμος της Ανατολικής Αττικής, πίσω από τον Υμηττό, σε απόσταση 33 χμ. νοτιοανατολικά των Αθηνών. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια ήταν κοινότητα. Το τελευταίο διάστημα ο Δήμος αναπτύσσεται ραγδαία λόγω της εγκατάστασης του Αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος».
Αρχικά στην Ανατολική Αττική γίνεται η γεωγραφική διάκριση της Βορειοανατολικής Αττικής (που περιλαμβάνει 1) τα σημερινά βορειοδυτικά, βόρεια, βορειοανατολικά και ανατολικά προάστια των Αθηνών, καθώς και τη σημερινή Βορειοανατολική Αττική), 2) την Κρωπία (που σύντομα εντάσσεται στη Λαυρεωτική και έπειτα στα Μεσόγεια), 3) τη Μεσογαία (τη σημερινή καρδιά των Μεσογείων και Βόρεια Μεσογαία), και 4) τη Λαυρεωτική (που περιλαμβάνει τα σημερινά νότια και νοτιοανατολικά προάστια των Αθηνώντα “Νότια” Μεσόγεια και την αμιγή περιοχή του Λαυρίου μαζί με τον Άγιο Κωνσταντίνο Καμαρίζας).
Τα Καλύβια Θορικού ανήκαν γεωγραφικά στη Λαυρεωτική, το νοτιοανατολικό δηλαδή τμήμα του νομού που φτάνει μέχρι και το ακρωτήρι του Σουνίου. Από τη γεωγραφική φυσιογνωμία της περιοχής πηγάζει και η ονομασία του Δήμου, καθώς εκεί διέμεναν σε πρόχειρους καταβλυσμούς, που περιβάλλονταν από το Πάνειο Όρος, οι εργάτες του Θορικού Λαυρίου, που διέρχονταν για να εργαστούν στα ορυχεία ή στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις της πόλης. Η περιοχή αργότερα συγκλονίζεται από μεγάλο ναύαγιο στις ακτές του Σαρωνικού με πολλά θύματα στις αρχές του 20ου αιώνα και στήνονται κάποιοι ακόμη καταβλυσμοί.
Με το οικιστικό ενδιαφέρον που αποκτούν τα Μεσόγεια κατά την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, η περιοχή των Καλυβιών αρχίζει να προσανατολίζεται προς αυτή την τροχιά ανάπτυξης. Μάλιστα, η σημερινή εικόνα του Δήμου μικρή σχέση έχει με την ονομασία “Καλύβια”, καθώς πολυτελείς μονοκατοικίες δεσπόζουν μέχρι και τους λοφίσκους του Πανείου Όρους.
Αντιθέτως, η ταχέως αναπτυσσόμενη παράκτια ζώνη του Λαγονησίου προσανατολίζεται στην παραθεριστική τροχιά ανάπτυξης της Νοτιοανατολικής Αττικής (ή Λαυρεωτικής), που εκτείνεται από τη Βουλιαγμένη και τη Βάρκιζα κατά μήκος της ανατολικής παραλιακής γραμμής, μέχρι και το Λαύριο.
Η μεγάλη οικιστική δημοφιλία που εκδηλώνεται στα Καλύβια, τον Κουβαρά και την Κερατέα, σε συνδυασμό με τις εναντιώσεις σε μαζικές εντάξεις στο σχέδιο πόλεως που επιζητούν οικονομικοί παράγοντες στην ευρύτερη περιοχή, συμπίπτει με μεγάλες πυρκαγιές που ξεσπούν το μαύρο καλοκαίρι του 2007, κατακαίγοντας σπίτια στις περιοχές αυτές που φαίνονται αβοήθητες, με τα Καλύβια να πλήγονται περισσότερο. Μαζί με τις εκτός σχεδίου μονοκατοικίες στους λόφους του βουνού συμπαρασύρονται στις φλόγες και παραδοσιακές κατοικίες της παραθεριστική πόλης.
Η πλούσια χλωρίδα της περιοχής δημιουργεί πόλο έλξης για πολλούς κατοίκους της πρωτεύουσας που επιλέγουν την περιοχή για δημιουργία εξοχικής κατοικίας ή ακόμα και μόνιμης, ενώ δημιουργούνται νέοι οικισμοί που συνοδεύονται εξωραϊστικούς συλλόγους (π.χ. Εξωραϊστικός Σύλλογος Βαλομάντρας).
Το προσεγμένο ρυμοτομικό σχέδιο της πόλης που αποτελείται από φαρδείς, άρτιους δρόμους που κινούνται περιμετρικά του κέντρου προσομοιάζει με το σχέδιο της Κερατέας, ενώ παρουσιάζει πλεονεκτήματα σε σύγκριση με τη “στενή” ρυμοτομία μεσογειακών Δήμων, όπως το Μαρκόπουλο και η Παιανία. Αυτό οφείλεται στην ενταντική δράση των εξωραϊστικών συλλόγων και στο γεγονός πως η περιοχή άρχισε να κατοικείται μαζικά σε μια πρόσφατη περίοδο που δε στιγματίστηκε από την οικοδομική φιλοσοφία του αγροτικού χωριού, αλλά της παραθεριστικής και οιονεί οικιστικής πόλης.
